Kvifor må vi gjere innsparingar?Kommuneplanen sin samfunnsdel i Sunnfjord kommune har som hovudmål å sikre folketalsvekst og berekraftig utvikling i heile kommunen gjennom å vere grøn, mangfaldig og attraktiv. Dette målet kan vi berre nå om vi gjer større økonomiske tiltak. Kva er utfordringane?Det er blitt fleire eldre, færre barn og unge - samstundes flatar inntektene til det offentlige ut. Når vi er færre mennesker er det færre i arbeid, og dermed lavare skatteinntekter. Norge vil også få mindre inntekter frå olje og gass i framtida.Kommunen må gjere tiltak for å oppnå ein berekraftig økonomi slik at vi kan utvikle kommunen vidare og skape gode kvardagsliv for innbyggarane våre. Tenesteanalyse for kvar Sunnfjord kommune kan spare pengarVi har samalikna drifta vår med kommunar med same innbyggartal og innteketsnivå som oss (KOSTRA-gruppe 9). I tillegg ar vi valgt nokre kommunar som liknar oss knytt til areal og geografi; Steinkjer, Sogndal, Kinn og Voss. Målet med denne analysen er å sjå om vi kan lære noko av desse kommunane.For dei ulike tenestene kan du finne ei kort oppsummering av korleis vi ligg an samanlikna med desse kommunane. Pleie og omsorg Sunnfjord kommune driftar med eit middels-høgt kostnadsnivå i høve dei kommunane vi samanlikna oss med. Vi skil oss ut i høve prisen for ein institusjonsplass og kjøp av KAD (kommunal akutt døgnvakt) plassar gjennom SYS IKL samarbeidet, som begge ligg høgt samanlikna med dei andre. I tillegg verkar produktiviteten å vere middels-lågt. Tenesteanalysen gir grunnlag for å sjå vidare på organisering av tilbodet innan institusjon-og heimebaserte tenester, i tillegg til grunnbemanning og tenestestandardar. Grunnskule Sunnfjord kommune har høg kvalitet, men opplever utfordringar med rekruttering. Vi har ein kostnadskrevjande struktur, men driv likevel billig i høve dei kommunane vi samanliknar oss med. Det er difor svært krevjande om grunnskulen må omstille og redusere kostnadar innafor dagens struktur. Vi skil oss ut i høve ungdomstrinnet med mange ungdomsskular som er kostnadskrevjande å drive. Barnehage Vi er dyraste av kommunane vi samanliknar oss med når vi ser på netto driftsutgifter til barnhage per innbyggar. Vi har fleire små barnehagar og barnehagar som ikkje er kostnadseffektive. Vi har eit areal per barn i sunnfjordbarnehage på 8,4, det er 1,8 kvadratmeter meir enn snittet i KOSTRA-gruppe 9. Vi har overkapasiteti fleire kommunale og private barnehagar og ei lågare barnetalsutvikling enn tidlegare framskrivingar syner Vi tek inn barn utan lovfesta rett til barnehagemed bakgrunn i vedtak om kontinuerleg barnehage-opptak. Private barnehagar vel sjølv om dei vil ta inn barn utan rett, men alle må vere starta innan 15. desember for at barnehagen skal få tilskot. I tillegg gjer vi opptak i kommunal sektor, dei plassane må vi fullfinansiere frå desember til august. Vi har heilårsopne barnehagar, unntak er 2 avdelingar eller mindre. Vi tilbyr alle typar plassar. Vi har gode lønningar til pedagogisk personale, løn for vidareutdanning og administrasjonsressursarsom ligg over norm Vi er brukar mykje pengar til styrking til førskulebarn Administrasjon, styring og fellesutgifter Sunnfjord kommune har redusert sine utgifter til administrasjon, styring og fellesutgifter frå 2020 til 2022. Samanliknar med KOSTRA-gruppe 9 har ein eit sparepotensiale på om lag 3,5 mill. kroner, men samanliknar ein seg med dei andre kommunane driv kommunen betydeleg rimelegare. Administrasjon utgjer 65% av netto driftsutgifter til administrasjon og styring og fellesutgifter og er og det området der netto driftsutgifter er redusert mest med om lag 4 mill. kroner i perioden 2020-2023. Samanlikna med KOSTRA-gruppe 9 har kommunen eit teoretisk sparepotensiale på om lag 9 mill. kroner, men drifta er betydeleg rimelegare enn i dei andre kommunane. Ei hypotese er at Sunnfjord kommune totalt sett har lite stab/støtte og rådgjevarstillingar samanlikna med andre, då vi har reindyrka ein sentral organisering. For å svare ut om Sunnfjord kommune sin ressursbruk innan administrasjon og stab/støtte funksjonar er låg eller høgare enn andre kommunar, krev det inngåande analyse av korleis dei andre kommunane er organisert og kvaliteten på føring etter KOSTRA. Helsetenester Sunnfjord kommune skil seg lite ut på utgifter innan kommunehelse. Vi har god dekning på fastlegar og fysio-/ergoterapautar i høve dei kommunane vi samanliknar oss med, men det betyr ikkje at vi er på det nivået ein ønskjer. Ein nyttar vesentleg meir til førebygging enn samanlikningskommunane, men mindre enn landet. Det kan vere områder innan kommunehelse der ein kan ha tettare samarbeid med andre kommunar. Barnevern Barnevern har god produktivitet og kvalitet. Vi nyttar noko meir årsverk, men driv likevel kostnadseffektivt per tiltak i høve dei kommunane vi samanlikna oss med. Det kan vere at terskelen for å sette i verk tiltak har vore for høg, men Sunnfjord kommune har jobba meir førebyggande den siste tida, jamfør barnevernsreforma.Behovet for barnevernstenester er i dag lågare enn snittet, og er venta å gå ytterlegare ned som følgje av demografien. Det kan gi omstillingsbehov i åra framover. Kultur og idrett Sunnfjord kommune ligg generelt på gjennomsnittet samanlikna KOSTRA-gruppe 9 og har såleis relativt lite potensiale for innsparing. Aktivitetstilbod born og ungdom, er vesentleg lågare enn gjennomsnittet. Bibliotek, her ligg vi litt over gjennomsnittet. Kommunen har valt ei desentralisert bibliotekteneste med 6 bibliotek og der folkebiblioteket yter skulebibliotek-tenester som er kostnadsdrivande. Kulturskulen, ligg noko over gjennomsnittet samanlikna med Kostra-gruppa og andre samanliknbare kommunar. Andre kommunar har dansetilbod og tel elevar i «korps i skulen», noko som drar opp elevtalet. Ein annan årsak kan vere at Sunnfjord har 8 distriktsmusikarar.Kulturbygg. Sunnfjord kommune er eigar av relativt mange bygg og brukar meir enn gjennomsnittet. Kunstformidling ligg vi høgt. Desse kostnadane er tilskot til Teater Vestland og Førdefestivalen. Kommunale idrettsbygg og idrettsanlegg. Sunnfjord kommune er eigar av relativt mange bygg og brukar meir enn gjennomsnittet. Sosiale tenester Gjennom analysen har vi sett at NAV kjem godt ut på alle indikatorane, og at dei utvalde indikatorane viser at NAV Sunnfjord har kurver som er i rett retning. Ut i frå dette ser vi ikkje i første omgang behov for å gå nærmare inn på dei sosiale tenestene. Samferdsel Sunnfjord kommune har mange kilometer med kommunale vegar. Ressursbruken i Sunnfjord kommune til samferdsel og kommunale veier og gater har auka kraftig frå 2020 til 2022. Varierande og høg ressursbruk på vegområdet kan i hovudsak forklarast med varierande og kostbar vinterdrift av kommunale vegar, samt feilføringar på teneste for både vinter og sommarvedlikehald. Brutto driftsutgifter til gatebelysning per lyspunkt i kommunale veier og gater gjekk ned frå 2020 til 2021, men har økt de siste åra og er høgare enn snittet i KOSTRA-gruppe 9. Overgang til led belysning og prisen på kraft, kan være ein årsak til reduserte kostnader på området frå 2020 til 2021, men har auka vesentleg til 2022. Grunnen til dette er auka drift og vedlikehald av gamle punkt som må haldast i live, samt kostnader i samband med overføring av lyspunkt til Fylkeskommunen. Sunnfjord kommune (26.1%) har ein høgare andel kommunale vegar og gater utan fast dekke enn gjennomsnittet i KOSTRA-gruppe 9 (24,9%) og vesentleg høgare tal kilometer med kommunale vegar og gater per 1000 innbyggarar, samanlikna med KOSTRA-gruppe 9. Sist endra 19.12.2024 14.33